آنچه در این مقاله میخوانید
از ویژگیهای منحصربهفرد فناوری بلاکچین حذف واسطهها و تغییر ناپذیری آن است، پس این فناوری یک گزینه عالی برای پیاده کردن قرارداد هوشمند تجاری است تا دو طرف در یک معامله بدون واسطه و دخالت شخص ثالث قراردادی بین خودشان ایجاد کنند که غیرقابل دستکاری باشد.
ما برای خرید خانه، ماشین و انجام پروژهها و بسیاری از موارد دیگر از قراردادها استفاده میکنیم و هر قراردادی که بین دو نفر نوشته میشود شامل بندها و اطلاعات مربوطه است، اما دو مسئلهی مهم در قراردادهای معمولی وجود دارد؛
۱) واقعا چه تضمینی برای رعایت تمام بندهای قرارداد به درستی وجود دارد؟
۲) مسئلهی اعتماد به نهادهای نظارتی که نقش واسطه را دارند.
قرارداد هوشمند یک قرارداد توافقی بین دو طرف یک معامله است که به صورت کد رایانهای نوشته میشود. از ویژگیهای منحصربهفرد فناوری بلاکچین حذف واسطهها و تغییر ناپذیری آن است، پس این فناوری یک گزینه عالی برای پیاده کردن قرارداد هوشمند تجاری است تا دو طرف در یک معامله بدون واسطه و دخالت شخص ثالث قراردادی بین خودشان ایجاد کنند که غیر قابل دستکاری باشد.
قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟
“قرارداد هوشمند” یک قرارداد خوداجرایی که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیماً در خط کد نوشته شده است. اصطلاحی است برای توصیف کد رایانهای که به طور خودکار تمام یا قسمتهای یک توافقنامه را اجرا میکند و در یک سیستم عامل مبتنی بر بلاکچین ذخیره میشود.
پتانسیل قرارداد هوشمند فراتر از انتقال ساده دارایی است. آنها میتوانند معاملات را در طیف وسیعی از زمینهها، از فرآیندهای حقوقی تا حق بیمه تا توافقنامههای تأمین سرمایه گسترده تا مشتقات مالی، به صورت ناشناس و بدون نیاز به مرجع مرکزی، سیستم حقوقی یا سازوکار اجرایی خارجی انجام دهند.
فعالیتها و ثبت قرارداد هوشمند قابل پیگیری و غیرقابل برگشت هستند. قرارداد هوشمند شامل تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تمام اقدامات هدفگذاری شده به صورت خودکار میشوند. بنابراین قرارداد هوشمند یک الگوریتم رایانهای است که شرایط قرارداد را اجرا میکند.
قرارداد هوشمند چگونه کار می کند؟
قرارداد هوشمند با پیروی از قوانینی که در کد بلاکچین نوشته میشوند، کار می کنند. هنگامی که شرایط از پیش تعیین شده تأیید شده باشد، شبکهای از رایانهها اقدامات را انجام میدهد.
این اقدامات میتواند شامل رهاسازی وجوه برای اشخاص مربوط، ثبت وسیله نقلیه، ارسال اعلان یا صدور بلیط باشد. پس از پایان معامله، بلاکچین به روز میشود. این بدان معناست که معامله قابل تغییر نیست و فقط افرادی که به آنها اجازه داده شده، میتوانند نتایج را مشاهده کنند.
اگرچه فناوری بلاکچین در درجه اول به عنوان پایه و اساس بیت کوین تصور می شود ، اما فراتر از حمایت از ارز دیجیتال پیشرفت کرده است.
کاربرد قرارداد هوشمند
قرارداد هوشمند علاوه بر اینکه تمام کاربردهای قرادادهای معمولی اعم از موسسات مالی و بانکی، دفاتر ثبت، خدمات حوزه سلامت، بیمهها، رسانهها و… را شامل میشود؛ کاربردهای جالب دیگری در تلفیق با سایر فناوریهای جدید دارد که در ادامه به چند مورد میپردازیم:
- برگزاری انتخابات: میتوان با استفاده از قرادادهای هوشمند دادههای انتخاباتی را به صورت محرمانه ذخیره کرد و امکان هرگونه دستکاری در آرا و نتایج انتخابات را ازبین برد.
- ترکیب اینترنت اشیا و قرارداد هوشمند: میتوان خانهای را متصور شد که اجارهاش پرداخت نشده و خودبهخود درب آن قفل میشود.
- پرداخت پول تاکسی: تصور کنید سوار تاکسی میشود و کرایه تاکسی با توجه به مسیر شما خودبهخود از کیف پولتان پرداخت میشود.
- پرداخت خسارت پرواز: با استفاده از قرارداد هوشمند در بیمههای پرواز میتوان خسارت تاخیر ساعات پرواز را پرداخت کرد.
تفاوت قرارداد هوشمند و قرارداد معمولی:
قرارداد هوشمند شباهت زیادی به قراردادهای فیزیکی دارد و تفاوت این دو در این است که قرارداد هوشمند به صورت دیجیتالی است و توسط یک برنامه رایانهای ایجاد و روی بلاکچین ذخیره میشود.
با توجه به استفاده قرارداد هوشمند از بلاکچین، نیازی به واسطه یا نهاد نظارتی برای اجرای آن نیست و این قراردادها به صورت خودکار روی شبکه بلاکچین با سرعت و امنیت بالا اجرا میشوند و هزینه واسطهگری را حذف میکنند.
تاریخچه قرارداد هوشمند:
ایده قرارداد هوشمند توسط نیک سابو در سال ۱۹۹۴ مطرح شد اما او مجال و امکانات لازم را برای تحقق ایدههایش نداشت و تنها اصول اصلی کار را تعریف کرد. پس از آن با ظهور فناوری بلاکچین ایدههای نیک سابو در قالب قرارداد هوشمند عملی شد.
درواقع با ظهور اولین ارز دیجیتال “بيتکوين” قرارداد هوشمند به نوعی پایهگذاری شد ولی با توجه به ماهیت و پروتکلهای بیتکوین تمام نیازهای قرارداد هوشمند برآورده نمیشد اما با طهور بلاکچین اتریوم این امکان فراهم شد که قرادادهای هوشمند برای تمامی پروژهها و معاملات قابل اجرا شود و زمینه پیاده سازی ایدهها و نوآوریها در راستای هوشمند سازی جهان ایجاد شود.
قرارداد هوشمند اتریوم (Ethereum)
بزرگترین و تثبیتشدهترین پلتفرم قرارداد هوشمند، Ethereum است. زیبایی قرارداد هوشمند اتریوم در پشتیبانی و استانداردسازی آن است. توسعه قرارداد هوشمند در اتریوم آسان و کم خطر است زیرا قوانینی که یک توسعه دهنده باید از آنها پیروی کند به وضوح منتشر میشود.
بااینکه اتریوم بیشترین سرمایه بازار را در بین تمام پلتفرمهای قرارداد هوشمند دارد، اما برای بهبود توسعه و عملکرد قرارداد هوشمند، بیشترین سرمایهگذاری را میکند.
به همین منظور زبان برنامه نویسی قرارداد هوشمند خود، Solidity، را ساخته است و برخلاف برخی مسائل امنیتی و اشکالات موجود در کد آن، قرارداد هوشمند اتریوم به عنوان بهترین گزینه برای توسعهدهندگان در نظر گرفته میشوند.
قرارداد هوشمند ترون(tron)
TRON به عنوان یک بلاکچین با قابلیت قرارداد هوشمند، به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز بسیار توانمند را بسازند و استقرار دهند که میتواند برای هر هدف از جمله بازیهای آنلاین، مبادلات غیرمتمرکز، مزارع بازده، سیستم عاملهای باز وام و سایر موارد طراحی شود.
بهترین قرارداد هوشمند ترون
نحوه کار قرارداد هوشمند Tron در MLM به این صورت است:
۱) شرکتکننده شبکه MLM باید برای یک کیف پول TRON ثبتنام کند. پس از انجام این کار، وی باید کیف پول را به سیستم عامل TRON MLM متصل کند. بهترین قسمت در مورد این حساب این است که نمیتوان هک کرد. حتی اپراتور شبکه MLM حساب کاربران را کنترل نمی کند.
۲) کل داده شرکتکنندگان در شبکه کاملاً ایمن است.
۳) پاداشهای ارجاعی کسب شده توسط کاربران به موقع به آدرس کیف پول TRON کاربران منتقل میشوند.
۴)اجرای قرارداد هوشمند در مقایسه با بلاکچین Ethereum هزینههای کمتری را به خود جلب میکند.
کلاهبرداری قرارداد هوشمند
چگونه میتوان فهمید که قرارداد هوشمند کلاهبرداری است؟
اگر یک قرارداد هوشمند:
- از شما هزینه می خواهد (معمولاً آنها آن را سرمایه گذاری مینامند).
- یک سیستم ماتریس است.
- کالا و خدمات نمیفروشد.
مطمئناً این یک طرح هرمی متقلبانه و کلاهبرداری است. مهم نیست که سیستم توسط کسی کنترل نمیشود. این برنامه برای کار خودکار طراحی شده است و کسانی که سیستم را راهاندازی کردهاند بیشترین هزینه را از کاربران جدید دریافت میکنند.
سخن پایانی
از آنجایی که بسياری بلاکچين را اينترنت دوم خواندهاند، آشنایی با قرارداد هوشمند و سازوکار آن براي همهی کسبوکارها ضروری است. باتوجه به کاربرد قرارداد هوشمند استفاده از آنها جهت صرفهجویی در زمان معاملات، کاهش هزينهها، سادهتر شدن معاملات برای نسل جديد فناوريها ضروری است.
با تشکر از مطالب مفید و عالی، می خواستم بدونم که آیا قرارداد هوشمند قانونی است؟
سلام و عرض ادب
این قرارداد در کشورهای دیگر کاملا قانونی بوده است اما هنوز در کشور ما کامل جا نیافتاده است.